Mεμορις...

...πριν καλα καλα βγει ο ηλιος η μανα μου ερχοταν στο παιδικο δωματιο και μας σκουνταγε για να μας ξυπνησει.''Νικο,Χρηστο,Βασιλακη,ξυπνηστε''.Καθε πρωι μας ψιθυριζε τα ονοματα μας με γλυκια φωνη,ισως γιατι ενοιωθε τυψεις που μας σηκωνε χαραματα.Ποτε δεν αλλαζε τον γλυκο τονο της φωνης της ακομα κι αν η εγερση καθυστερουσε απο μερους μας.Εμεις,σχεδον παντα,ξυπνουσαμε με δυσκολια,παραπαταγαμε και σκουντουφλουσαμε στα επιπλα του σπιτιου,προχωρουσαμε και στηριζομαστε στα κασωματα καθε πορτας που αφηναμε πισω.Μπαιναμε στο μπανιο ενας- ενας ,ριχναμε δυο σταγονες στο προσωπο μας δηθεν οτι πληθηκαμε και φορουσαμε στη συνεχεια τα ξεφτισμενα ρουχα της δουλειας,που διαλεγαμε μεσα απο ενα μπογο ενος ραφιου στο οποιο αποθηκευονταν τα ρουχα που'χαν φυγει απ'τη μοδα!Αποτελουσε μεγαλη επιτυχια οταν καταφερνε καποιος απο μας να συνδυασει τα σκορπια ρουχα και να δημιουργησει ενα αξιοπρεπες σετ.Συνηθως κυκλοφορουσαμε και μοιαζαμε σαν κλοουν.

Στη συνεχεια ολα αναιξεραιτως τα μελη της οικογενειας παιρναμε απο μια μεγαλη μαυρη σακουλα σκουπιδιων,της καναμε τρεις τρυπες για το λαιμο και τα χερια και τη φορουσαμε για να προστατευτουμε απ'την πρωινη δροσια που τιναζονταν απ'τον πυκνοφυτεμενο καπνο.Οι μαυρες σακουλες διναν μια ομοιομορφια στους εργατες της οικογενειακης επιχειρησης και μας απαλασαν ,για δυο τουλαχιστον ωρες,απ'το μικρο κομπλεξ της γελοιας αμφιεσης μας.Οι πλεγμενες ψαθινες καλαθες φορτονωνταν στην καροτσα του κοκκινου ημιφορτηγου κι εμεις στιβαζομαστε -πεντε ατομα-στην καμπινα π[ου μετα βιας χωρουσε τρεις.Το μεσημερακι που γυρνουσαμε απ'το χωραφι ημαστε πιο ανετοι καθως ειχαμε την πολυτελεια να μπουμε στην καροτσα αφου ο ηλιος ηταν ψηλα,η μερα ειχε ζεστανει και δεν υπηρχε πλεον φοβος να αρπαξουμε κανενα κρυολογημα.

Κατα την αφιξη στο χωραφι ο ηλιος ειχε ηδη ανατειλει.Τοποθετουσαμε διασπαρτες τις καλαθες στο τμημα που θα δουλευαμε , καθενας επαιρνε το αυλακι του και ξεκινουσαμε το μαζεμα του καρπου του καπνου.Το μαζεμα του καπνου γινεται τμηματικα και χωριζεται σε πεντε ''χερια''.Ξεκινας απ'το πρωτο χερι που ειναι τα φυλλα στο κατω μερος του κορμου.Οταν τελειωνεις το χωραφι ξεκινας ξανα απ'την αρχη μαζευοντας το ''δευτερο χερι'' κ.ο.κ. ωσοτου μαζεψεις το τελευταιο χερι στην κορυφη του φυτου λιγο πριν το ανθος του.Το πρωτο χερι ειναι το πιο επιπονο γιατι αναγκαζεσαι να μπουσουλας στις ριζες του φυτου ,που αναλογα απ'το μεγεθος του χωραφιου μπορει να ειναι απο μερικες δεκαδες χιλιαδες εως μερικα εκατομυρια.Οσα γονατισματα καναμε μεσα σε μια μερα, δεν εχει κανει σε ολη τη ζωη του ουτε ο πιο θεοσεβουμενος χριστιανος!Το χειροτερο απ'ολα κατα τη συγκομιδη του καπνου ειναι η ''σαρκα'' οπως ονομαζεται η οποια ειναι μια μαυρη κολλωδης ''σκονη'' που υπαρχει στο μισχο των φυλλων και στη συνεχεια εναποθετεται στα χερια σου και δημιουργειται μια μαυρη κρουστα που θελει πολυ υπομονη για να καθαρισει.Δεν ειναι λιγες φορες που ξυπνουσαμε την επομενη εχοντας ακομη στα χερια μας την βρωμικη ''σαρκα'' της προηγουμενης μερας.

Εκεινες οι μερες του καλοκαιριου παιρνουσαν δυσκολα .Στην πραγματικοτητα δεν ηταν μαυρο μονο το καλοκαιρι μας.Την ανοιξη επρεπε να φυτευτει ο καπνος ριζα-ριζα και το φθινοπωρο επρεπε να φτιαξουμε δεματα απ'τον καπνο που ειχε ηδη ξεραθει στα αυτοσχεδια θερμοκηπια που 'χε κρεμαστει μετα την συγκομιδη του και το ''αρμαθιασμα'' του.Αφου επιστρεφαμε σπιτι κατα τις 11 και 30 το πρωι,παιρναμε απο μια σακοραφα και περνουσαμε φυυλλο -φυλλο τον καπνο για να δημιουργησουμε τις αρμαθες.Αυτο κραταγε ολη μερα και συνηθως ξεμπερδευαμε μετα τις 8 το βραδυ εχοντας κανει μοναχα διαλλειμα για το μεσημεριανο φαγητο.Ο μονος προνομιουχος ηταν ο παππους ,ο γεροντοτερος της οικογενειας ,που αυθαιρετα ειχε καθιερωσει ενα επιπλεον ημιωρο διαλειμα για να δει την σαπουνοπερα ''τολμη και γοητεια''.Επαναλαμβανω:...''εκεινες οι μερες του καλοκαιριου παιρνουσαν δυσκολα'' και παρακαλουσαμε-πραγμα περιεργο για παιδια-πότε θα'ρθει ο Σεπτεμβριος,ν'ανοιξουν τα σχολεια για να μας απαλλαξουν απ'το βασανο του καπνου.

...κατα τις δεκα καθε πρωι,η οικογενεια κουραζονταν και δεν απεδιδε τα αναμενομενα στο χωραφι.Τοτε ο πατερας μου αρχιζε τα τεχνασματα του:εβαζε επαθλο πεντε παγωτα διαφορετικης αξιας και αρχιζε ο συναγωνισμος ποιος θα παρει την πρωτια και ταυτοχρονα το καλυτερο παγωτο!Ολοι ξεραμε οτι επροκειτο για τεχνασμα αλλα το παιζαμε αφελεις γιατι ξεραμε κατα βαθος οτι η επιβιωση της οικογενειας εξαρτιοταν απ'την καλλιεργεια του καπνου...

''Γιναμε ρομπα''

Το πολεμικο πλοιο κατεβηκε επισκευη στην βαση της Σουδας και δεξαμενιστηκε ακριβως διπλα στο πολιτικο λιμανι.Μια μαντρα το χωριζε απ'την προβλητα που καθε πρωι εδενε το πλοιο της γραμμης Αθηνα-Χανια.Τα κλιματιστικα του πολεμικου πλοιου δεν λειτουργουσαν.Παρα τα επιμονα παραπονα των υπαξιωματικων,η διοικηση του πλοιου αδιαφορουσε γιατι δεν ηθελε να υποβαλλει αναφορα σε υψηλοτερο κλιμακιο,μην τυχον και θεωρηθει οτι δεν κανουν σωστα τη δουλεια τους.Ολα πηγαιναν κατα διαολου και αυτοι παρουσιαζαν οτι το πλοιο δουλευει σαν ελβετικο ρολοι.Το πληρωμα,υπαξιωματικοι και ναυτες,για να σωσει το τομαρι του απ'την αφορητη ζεστη,καθε βραδυ παιρνανε τα στρωματα απ'τα κρεβατια τους και ανεβαινανε στα εξωτερικα καταστρωματα να κοιμηθουν γιατι το εσωτερικο ειχε 45 βαθμους κελσιου.

Εκεινο το απογευμα ο αξιωματικος υπηρεσιας ειχε κανει ιδιαιτερες συστασεις στους μονιμους και τους ειχε προειδοποιησει οτι θα τιμωρηθουν αυστηρα αν πιαστουν να κοιμουνται εξω.Εβγαλε εναν μικρο λογο και τους τονισε οτι εκπροσωπουν το πολεμικο ναυτικο και η σταση τους πρεπει να ειναι αυτη που αρμοζει στον Ελληνα στρατιωτικο.

...Ηταν 23:30 .Ενας ψηλος γεροδεμενος ανδρας κουβαλουσε σαν κλεφτοκοτας το στρωμα του στο δεξι ωμο.Το φως του φεγγαριου εκανε να αστραφτουν στον αριστερο ωμο του οι επωμιδες του ανθυποπλοιαρχου.Ηταν ο αξιωματικος υπηρεσιας!Δεν αντεξε τη ζεστη της λαμαρινας και παρενεβη το καθηκον του.Διαλεξε ενα δροσερο μερος και φροντισε να μην γινει αντιληπτος απ'το υπολοιπο πληρωμα.Δεν ηθελε να δωσει δικαιωματα.Ηξερε βεβαια πολυ καλα οτι κι οι υπολοιποι της βαρδιας θα κανανε το ιδιο.Για αποψε θα'κανε τα στραβα ματια.

Ο Νικ ανεβηκε ανεβηκε κι αυτος μαζι με αλλους τρεις συναδελφους στο 'καταστρωμα αερος'.Παραταξανε τα τεσσερα στρωματα σε σειρα και τα στοιχισαν λες και θα τα επιθεωρουσε ο ναυαρχος.Ο Νικ απλωσε ενα σεντονι και κρατησε το αλλο για να σκεπαστει.Εβγαλε τη στρατιωτικη του στολη και τη διπλωσε με ευλαβεια διπλα στο στρωμα.Αφησε τα αρβυλα λιγο πιο πισω για να μη μυριζουν.Εβαλε το ξυπνητηρι να χτυπησει στις 06:15 για να προλαβει να ξυπνησει πριν καταπλευσει το πλοιο της γραμμης.Δεν ηθελε να γινει θεαμα απ'τους τουριστες.Ειχε ακομη στρατιωτικες ευαισθησιες!Το ιδιο κανανε κι οι τρεις συναδελφοι.Αφου ετοιμαστηκαν,σκεφτηκαν ποσο ασχημη εντυπωση θα δημιουργουσαν αν τους βλεπανε να κοιμουνται στρωματσαδα στα εξωτερικα καταστρωματα ,με τα μποξερακια τους.Τι θα υπεθεται ο κοσμος για το στρατιωτικο φρονημα;Σαμπως θα ξερανε οι απλοι πολιτες ποσο μπουρδελο ειναι ο στρατος κι οτι στο πολεμικο πλοιο επικρατουν συνθηκες υψικαμινου;Αυτα σκεφτονταν οι τασσερεις υπαξιωματικοι του πολεμικου ναυτικου,μεχρι που τους πηρε ο υπνος.

Το πρωτο φως της ημερας ειχε βγει.Τα ξυπνητηρια χτυπησαν.Ο Νικ ανοιξε τα ματια και κοιταξε αριστερα προς το πολιτικο λιμανι.Το ''Λατω'' (πλοιο της γραμμης)δεν ειχε φθασει στα Χανια.Εκλεισε το ξυπνητηρι και γυρισε πλευρο.Οι αλλοι τρεις ουτε που ακουσαν τα ξυπνητηρια.Ο ενας μαλιστα ροχαλιζε δυνατα.
...Η μπουρου ακουστηκε .Ο Νικ με δυσκολια ανοιξε ξανα τα ματια του.Εστρεψε το βλεμμα αριστερα και ειδε το πλοιο της γραμμης που εδενε τον καβο στο λιμανι.''Γιναμε ρομπα'' σκεφτηκε.Οι τουριστες κοιτουσαν προς το πολεμικο πλοιο και τους καναν χαζι.Ο Νικ τραβηξε ενστικτωδως το σεντονι για να καλυψει τη γυμνια του.Σκουντησε τους συναδελφους του και προσπαθησε να τους ξυπνησει.Ο Αλεκος χαιδεψε το πεος του, τον κοιταξε αυστηρα και του'πε:''Αφου γιναμε ηδη ξεφτιλα ,ας κοιμηθουμε μια ωριτσα ακομη...''.Δεν ειχε αδικο.Οι τεσσερεις υπαξιωματικοι συνεχισαν τον υπνο τους ωσοτου βγηκε ο ηλιος και αναγκαστικα σηκωθηκαν...(ο αξιωματικος υπηρεσιας ηταν πιο τυπικος!Σηκωθηκε αμεσως μολις χτυπησε το ξυπνητηρι του.Και βεβαια ουτε που το διανοηθηκε να μεινει με το μποξερακι...δεν ειχε εξαλλου μποξερακι...ηταν τυπικος αξιωματικος και φορουσε λευκο σλιπακι ''μινερβα''...).